“Ôi người mắt sen, dịu dàng của cái chạm, khi hát, nhìn, nếm, nhận biết ông hiện hữu và khám phá cái sống mãi.”
Chúng ta đang sống, nhưng chúng ta không nhận biết rằng chúng ta hiện hữu hay rằng chúng ta đang sống. Không có việc tự nhớ. Bạn đang ăn hay bạn đang tắm hay bạn đang đi dạo: bạn không nhận biết rằng bạn hiện hữu khi bước đi. Mọi thứ hiện hữu, chỉ bạn không hiện hữu. Cây, nhà, giao thông, mọi thứ hiện hữu. Bạn nhận biết về mọi thứ quanh bạn, nhưng bạn không nhận biết về con người riêng của bạn - rằng bạn hiện hữu. Bạn có thể nhận biết về toàn thế giới, nhưng nếu bạn không nhận biết về bản thân bạn, nhận biết đó là giả. Tại sao? Vì tâm trí bạn có thể phản xạ mọi thứ, nhưng tâm trí bạn không thể phản xạ bạn. Nếu bạn nhận biết về bản thân bạn, thế thì bạn đã siêu việt trên tâm trí.
Việc tự nhớ của bạn không thể được phản xạ trong tâm trí bạn vì bạn ở đằng sau tâm trí. Nó có thể phản xạ chỉ các thứ ở trước nó. Bạn chỉ có thể nhìn thấy người khác, nhưng bạn không thể nhìn thấy bản thân bạn. Mắt bạn có thể thấy mọi người, nhưng mắt bạn không thể thấy bản thân chúng. Nếu bạn muốn thấy bản thân bạn, bạn sẽ cần chiếc gương. Chỉ trong gương bạn mới có thể thấy được bản thân bạn, nhưng thế thì bạn sẽ phải đứng trước gương. Nếu tâm trí bạn là gương, nó có thể phản xạ toàn thế giới. Nó không thể phản xạ được bạn vì bạn không thể đứng trước nó được. Bạn bao giờ cũng ở sau, ẩn đằng sau gương này.
Kĩ thuật này nói trong khi làm bất kì cái gì - hát, nhìn, nếm - nhận biết rằng bạn hiện hữu và khám phá cái sống mãi, và khám phá bên trong bản thân bạn dòng chảy, năng lượng, sự sống, cái sống mãi. Nhưng chúng ta không nhận biết về bản thân chúng ta.
Gurdjieff đã dùng tự nhớ như một kĩ thuật cơ bản ở phương Tây. Tự nhớ được dẫn ra từ lời kinh này. Toàn thể hệ thống của Gurdjief được dựa trên một lời kinh này. Nhớ tới bản thân bạn, dù bạn đang làm bất kì cái gì. Nó rất khó. Nó có vẻ rất dễ, nhưng bạn sẽ liên tục quên. Ngay cả trong ba hay bốn giây bạn không thể nhớ được bản thân bạn. Bạn sẽ có cảm giác rằng bạn đang nhớ, và đột nhiên bạn đã chuyển sang ý nghĩ khác nào đó. Ngay cả với ý nghĩ này rằng "Được, mình đang nhớ tới bản thân mình," bạn sẽ bỏ lỡ, vì ý nghĩ này không phải là tự nhớ. Trong tự nhớ sẽ không có ý nghĩ; bạn sẽ hoàn toàn trống rỗng. Và tự nhớ không phải là quá trình tâm trí. Không phải là bạn nói, "Vâng, tôi hiện hữu." Nói "Vâng, tôi hiện hữu," bạn đã lỡ. Đây là một thứ của tâm trí, đây là quá trình tâm trí: "Tôi hiện hữu."
Cảm thấy "Tôi hiện hữu," không phải từ "Tôi hiện hữu." Đừng lời hoá, chỉ cảm thấy rằng bạn hiện hữu. Không nghĩ, cảm thôi! Thử nó đi. Nó khó đấy, nhưng nếu bạn liên tục khăng khăng, nó xảy ra. Trong khi bước đi, nhớ bạn hiện hữu, và có cảm giác về hiện hữu của bạn, không về bất kì ý nghĩ nào, không về bất kì ý tưởng nào. Chỉ cảm. Tôi chạm tay bạn hay tôi để tay tôi lên đầu bạn: đừng nói thành lời. Chỉ cảm cái chạm, và trong việc cảm đó, cảm không chỉ cái chạm, mà cảm cả người bị chạm nữa. Thế thì ý thức của bạn trở thành mũi tên kép.
Bạn đang bước đi dưới cây: cây có đó, làn gió thoảng có đó, mặt trời đang lên. Đây là thế giới khắp xung quanh bạn; bạn nhận biết về nó. Đứng một chốc và đột nhiên nhớ rằng bạn hiện hữu, nhưng không nói thành lời. Chỉ cảm rằng bạn hiện hữu. Cảm không nói ra lời, cho dù chỉ trong một khoảnh khắc, sẽ cho bạn một thoáng nhìn - thoáng nhìn mà không LSD nào có thể cho bạn, thoáng nhìn mà là của cái thực. Trong một khoảnh khắc bạn được ném trở lại trung tâm của hiện hữu của bạn. Bạn ở đằng sau tấm gương; bạn đã siêu việt trên thế giới của phản xạ; bạn mang tính tồn tại. Và bạn có thể làm điều đó bất kì lúc nào. Không cần bất kì chỗ đặc biệt nào hay bất kì thời gian đặc biệt nào. Và bạn không thể nói, "Tôi không có thời gian." Khi ăn bạn có thể làm nó, khi tắm bạn có thể làm nó, khi đi hay ngồi bạn có thể làm nó - bất kì lúc nào. Không thành vấn đề bạn đang làm gì, bạn có thể đột nhiên nhớ tới bản thân bạn, và thế rồi cố gắng liên tục có thoáng nhìn đó về hiện hữu của bạn.
Điều đó sẽ là khó. Khoảnh khắc này bạn sẽ cảm thấy nó có đó, khoảnh khắc tiếp bạn đã chuyển đi mất rồi. Ý nghĩ nào đó sẽ đi vào, nhận xét nào đó sẽ tới với bạn, và bạn đã trở nên bị dính líu vào nhận xét này. Nhưng đừng buồn và đừng thất vọng. Điều này là vậy vì trong nhiều kiếp rồi chúng ta đã từng quan tâm tới nhận xét. Điều này đã trở thành cơ chế tựa robot. Ngay lập tức, một cách tự động, chúng ta bị ném vào nhận xét. Nhưng cho dù một khoảnh khắc bạn có thoáng nhìn này, thế là đủ cho phần bắt đầu. Và tại sao nó là đủ? Vì bạn sẽ không bao giờ có hai khoảnh khắc cùng nhau. Chỉ một khoảnh khắc bao giờ cũng cùng bạn. Và nếu bạn có thể có thoáng nhìn này trong một khoảnh khắc, bạn có thể vẫn còn trong nó. Chỉ nỗ lực được cần - nỗ lực liên tục được cần.
Một khoảnh khắc được trao cho bạn. Bạn không thể có hai khoảnh khắc cùng nhau, cho nên đừng lo nghĩ về hai khoảnh khắc. Bạn bao giờ cũng sẽ có được chỉ một khoảnh khắc. Và nếu bạn có thể nhận biết trong một khoảnh khắc, bạn có thể nhận biết cho toàn thể cuộc đời bạn. Bây giờ nỗ lực duy nhất được cần, và điều này có thể được làm cả ngày. Bất kì khi nào bạn nhớ, nhớ tới bản thân bạn.
"Ôi người mắt sen, dịu dàng của cái chạm, khi hát, nhìn, nếm, nhận biết ông hiện hữu và khám phá cái sống mãi." Khi kinh này nói "Nhận biết ông hiện hữu", bạn sẽ làm gì? Bạn có nhớ rằng, "Tên tôi là Ram" hay "Jesus" hay cái gì đó khác không? Bạn có nhớ rằng bạn thuộc về gia đình như thế, tôn giáo và tín ngưỡng như thế không? Thuộc vào đất nước và đẳng cấp và tín điều như thế không? Bạn có nhớ rằng bạn là người cộng sản hay người Hindu hay người Ki tô giáo không? Bạn sẽ nhớ cái gì?
Kinh này nói nhận biết bạn hiện hữu; nó đơn giản nói "Ông hiện hữu". Không cái tên nào được cần, không đất nước nào được cần. Để chỉ có sự tồn tại đơn giản: ông hiện hữu! Cho nên đừng nói với bản thân bạn, bạn là ai. Đừng trả lời rằng, "Tôi là cái này và cái nọ." Để có sự tồn tại đơn giản, rằng bạn hiện hữu.
Nhưng điều đó trở thành khó vì chúng ta không bao giờ nhớ sự tồn tại đơn giản. Chúng ta bao giờ cũng nhớ cái gì đó chỉ là cái nhãn, không phải bản thân sự tồn tại. Bất kì khi nào bạn nghĩ về bản thân bạn, bạn nghĩ về cái tên của bạn, tôn giáo, đất nước, nhiều thứ nhưng không bao giờ nghĩ tới sự tồn tại đơn giản rằng bạn hiện hữu.
Bạn có thể thực hành điều này: thảnh thơi trong ghế hay chỉ ngồi dưới cây, quên mọi thứ đi và cảm điều này “tôi hiện hữu.” Không người Ki tô giáo, không người Hindu, không Phật tử, không người Ấn Độ, không người Anh, không người Đức - đơn giản, bạn hiện hữu. Có việc cảm về nó, và thế thì sẽ dễ dàng cho bạn nhớ kinh này nói cái gì: "Nhận biết ông hiện hữu và khám phá cái sống mãi." Và khoảnh khắc bạn nhận biết rằng bạn hiện hữu, bạn bị ném vào trong dòng chảy của cái sống mãi. Cái giả sẽ chết đi; chỉ cái thực sẽ còn lại.
Đó là lí do tại sao chúng ta sợ chết thế: vì cái không thực sẽ chết. Cái không thực không thể hiện hữu mãi mãi được, và chúng ta bị gắn với cái không thực, bị đồng nhất với cái không thực. Bạn như người Hindu sẽ phải chết; bạn như Ram hay Krishna sẽ phải chết; bạn như người cộng sản, như người vô thần, như người hữu thần, sẽ phải chết; bạn như cái tên và hình tướng sẽ phải chết. Và nếu bạn được gắn với cái tên và hình tướng, hiển nhiên nỗi sợ chết sẽ tới với bạn, nhưng cái thực, cái tồn tại, cái cơ bản trong bạn, là bất tử. Một khi hình tướng và tên tuổi bị quên đi, một khi bạn có cái nhìn bên trong vào cái vô danh và vô hình tướng, bạn đã đi vào trong cái vĩnh hằng.
"Nhận biết ông hiện hữu và khám phá cái sống mãi": Kĩ thuật này là một trong những kĩ thuật giúp đỡ nhiều nhất, và nó đã được dùng trong hàng nghìn năm bởi nhiều thầy giáo, thầy. Phật đã dùng nó, Mahavira đã dùng nó, Jesus đã dùng nó, và trong thời hiện đại Gurdjieff đã dùng nó. Trong số mọi kĩ thuật này, đây là một trong những kĩ thuật tiềm năng nhất. Thử nó đi. Sẽ mất thời gian; nhiều tháng sẽ trôi qua.
Khi Ouspensky học cùng với Gurdjieff, trong ba tháng ông ấy đã phải làm nhiều nỗ lực, nỗ lực gian nan, để có thoáng nhìn về tự nhớ là gì. Cho nên liên tục, trong ba tháng, Ouspensky đã sống trong ngôi nhà tách biệt chỉ làm một điều - tự nhớ. Ba mươi người bắt đầu thực nghiệm đó, và đến cuối tuần thứ nhất hai mươi bẩy người đã thoát đi; chỉ ba người còn lại. Cả ngày họ cố gắng nhớ - không làm bất kì cái gì khác, chỉ nhớ rằng "Tôi hiện hữu." Hai mươi bẩy người cảm thấy họ đã phát rồ. Họ cảm thấy rằng bâu giờ điên đã ở thật gần, cho nên họ thoát đi. Họ không bao giờ quay lại; họ không bao giờ gặp lại Gurdjieff.
Tại sao? Như chúng ta vậy, thực sự, chúng ta điên. Không nhớ chúng ta là ai, chúng ta là gì, chúng ta điên, nhưng cái điên này bị coi như lành mạnh. Một khi bạn cố quay lại, một khi bạn cố tiếp xúc với cái thực, điều đó sẽ có vẻ giống như rồ dại, nó sẽ có vẻ giống như điên. So với điều chúng ta đang là vậy, nó chỉ là điều đảo ngược, cái đối lập. Nếu bạn cảm thấy rằng đây là lành mạnh, điều đó sẽ có vẻ như điên.
Nhưng ba người vẫn kiên trì. Một trong ba người là P. D. Ouspensky. Trong ba tháng họ đã kiên trì. Chỉ sau tháng thứ nhất họ đã bắt đầu có thoáng nhìn về sự hiện hữu đơn giản - về "Tôi hiện hữu." Sau tháng thứ hai, ngay cả "tôi" cũng bị rơi rụng đi, và họ bắt đầu có những thoáng nhìn về "hiện hữu" - về chỉ hiện hữu, thậm chí không có "tôi", vì "tôi" cũng là cái nhãn. Hiện hữu thuần khiết không phải là "tôi" và "người"; nó chỉ là hiện hữu.
Và đến tháng thứ ba thậm chí việc cảm về "hiện hữu" cũng tan biến vì việc cảm đó về sự hiện hữu vẫn là lời. Ngay cả từ đó cũng tan biến. Thế thì bạn hiện hữu, và thế thì bạn biết bạn là gì. Trước khi điểm đó tới bạn không thể hỏi, "Tôi là ai?" Hay bạn có thể liên tục hỏi, "Tôi là ai?", chỉ liên tục truy vấn, "Tôi là ai? Tôi là ai?", và mọi câu trả lời được tâm trí cung cấp sẽ được thấy là giả, không liên quan. Bạn liên tục hỏi, "Tôi là ai? Tôi là ai? Tôi là ai?" và một điểm tới nơi bạn không thể hỏi thêm được câu hỏi này. Mọi câu trả lời sụp đổ, và thế thì bản thân câu hỏi này sụp đổ và biến mất. Và khi ngay cả câu hỏi, " Tôi là ai?" biến mất, bạn biết bạn là ai.
Gurdjieff thử từ góc này: chỉ cố nhớ bạn hiện hữu. Raman Maharshi thử từ góc khác. Ông ấy làm ra việc thiền từ việc hỏi, truy hỏi, "Tôi là ai?" Và không tin vào bất kì câu trả lời nào mà tâm trí có thể cung cấp. Tâm trí sẽ nói, "Mình đang hỏi cái vô nghĩa gì vậy? Mình là cái này, mình là cái kia, mình là đàn ông, mình là đàn bà, mình có giáo dục hay vô giáo dục, giầu hay nghèo." Tâm trí sẽ cung cấp những câu trả lời, nhưng liên tục hỏi. Không chấp nhận bất kì câu trả lời nào vì mọi câu trả lời được tâm trí cho đều là giả. Chúng là từ phần không thực của bạn. Chúng tới từ lời, chúng tới từ kinh sách, chúng tới từ ước định, chúng tới từ xã hội, chúng tời từ người khác. Liên tục hỏi. Để mũi tên này về "Tôi là ai?" xuyên ngày càng sâu hơn. Một khoảnh khắc sẽ tới khi không câu trả lời nào sẽ tới.
Đó là khoảnh khắc đúng. Bây giờ bạn ở gần câu trả lời. Khi không câu trả lời nào tới, bạn ở gần câu trả lời vì tâm trí đang trở nên im lặng - hay bạn đã đi xa khỏi tâm trí. Khi không có câu trả lời và chân không sẽ được tạo ra quanh bạn, các câu hỏi của bạn sẽ có vẻ ngớ ngẩn. Bạn đang hỏi ai? Không có người nào trả lời bạn. Đột nhiên, ngay cả việc hỏi của bạn sẽ dừng lại. Với việc hỏi, phần cuối cùng của tâm trí đã tan biến vì câu hỏi này cũng là của tâm trí. Những câu trả lời kia của tâm trí và câu hỏi này cũng của tâm trí. Cả hai đã tan biến, cho nên bây giờ bạn hiện hữu.
Thử điều này đi. Có mọi khả năng, nếu bạn kiên trì, rằng kĩ thuật này có thể cho bạn một thoáng nhìn về cái thực - và cái thực sống mãi.
Từ “Vigyan Bhairav Mật tông - tập 2”
Nguồn: Osho - Ngày: 13/3/2020 - đăng bởi: QuangPN